Tips & Tricks •
3-11-2021 •
5 Dakikalık Okuma
Hazır giyimin en önemli işlemlerinden biri olan yıkama işlemleri sayesinde Dolabınızdaki tüm parçaların kumaşlarına tuşe ve görüntü efektleri kazandılırmaktadır.
Ürünün tabi tutulacağı özel yıkama işlemi; ürünün cinsine, istenen görüntünün, tuşenin özelliğine ve ürünün yıkama işlemlerine dayanıklılığına göre değişiklik gösterir. Başlıca yıkama yöntemleri taş yıkama, enzim yıkama, ağartma, normal yıkama, silikon yıkama, kum yıkama, buz yıkama, kar yıkama ve rodeo olmak üzere çeşitlilik göstermektedir.
Taş Yıkama: Ponza taşı adı verilen doğal taşlarla yapılan yıkama şeklidir. Ürünün inceliğine ve kalınlığına veya istenen efektin azlığına yada çokluğuna göre değişik boyutlarda taş kullanılabilir. Burada önemli olan ürünün taşa ve fiziki sürtünmelere dayanıklı olmasıdır. Son yıllarda konfeksiyon ürünlerinde istenen dayanıklılık nedeniyle yıkama işlemleri içine kimyasallar da dahil edilmeye başlanmıştır. Enzimler bu kimyasalların başlıcalarından biridir. Taşla beraber enzim kullanılarak daha kısa sürede belirgin bir efekte ulaşılarak mamule zarar vermeden yıkama işlemi bitirilmektedir. Taş yıkama işleminden sonra yapılan durulama, ağartma, yumuşatma işlemleri de bu yıkama isimlerine ön ek olarak kullanılmaktadır. Taş yıkama + ağartma; enzimli taş yıkama; ağır taş yıkama; taş yıkama + silikon yumuşatma gibi isimler en sık kullanılanlarıdır.
Enzim Yıkama: Organik mikroorganizmaların yıkama işlemlerinde kullanılması yıkama olayına yeni bir işlevsellik kazandırmıştır. Taşla beraber ürüne kazandırdığı tutum enzimi vazgeçilmez bir yıkama unsuru haline getirmiştir. Haşıl sökücü enzimler [alfa -amilaz bazlıdır] ön yıkamada kullanırlar. Taş enzimleri ise [selüloz bazlı olanları tercih edilir] taş yıkamada kullanılır. Tüy dökücü enzimler (asit bazlıdır) tüylenmiş veya tüylenmeye müsait mallarda kullanılmaktadır. Bu enzimler tencel veya viscon içeren ürünlerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ağartma: İşletmelerde bu işlem için soldurma ve süperleme adları da kullanılmaktadır. Bu işlem taş yıkamadan veya normal yıkamadan (rinse) sonra yapılan bir indirgeme reaksiyonudur. Ağartma işlemi potasyum permanganat veya sodyum hipoklorit (HYPO) kullanılarak yapılır. Avrupa’da glikoz ile de yapılmaktadır. Fakat bu yöntem oldukça pahalı bir yöntemdir ve ağartma işleminden sonra çok iyi bir nötralizasyon şarttır. Nötralizasyon işlemi usulüne uygun yapılırsa hiçbir yan etkisi olmaksızın bu işleme tabi tutulan ürünler kullanılabilir.
Normal Yıkama: Yine işletmelerde rinse olarak da adlandırılmaktadır. Bu yıkama yöntemi sadece yumuşatıcı kullanılarak yapılmaktadır.
Silikon Yıkama: Silikon yağı adı ile bilinen makro veya mikro emülsiyonlar halinde kullanılan yumuşatıcılarla yapılan yumuşatma işlemidir. Silikon yıkama işleminde dikkat edilmesi gereken konu ise kullanım kurallarına uyulmadan yapılan işlemler sonrasında silikon lekesi oluşabilmesidir. Bu tür lekeleri kumaş yüzeyinden çıkarmak mümkün olmamaktadır.
Kum Yıkama: Esas itibari ile en küçük boyutlardaki ponza taşları ile yapılan yıkama işlemidir. Özellikle örgü üretim esasına dayanan ürünlerde bu yöntem kullanılmaktadır. Bazen de akar boyalı örgü veya dokuma ürünlerin yıkaması da bu şekilde yapılmaktadır.
Buz Yıkama: Hepimizin günlük hayatta oldukça fazla tercih ettiği kot (denim) kumaşlara uygulanan bir işlemdir. Denim ürünlerin çok açık tonda mavi renge indirgenmesi esasına dayanır. İstenilen renge ulaşmak için çok fazla hipo veya permanganat maddeleri kullanıldığından, nötralizasyon işlemleri mutlaka çok iyi yapılmalıdır.
Kar Yıkama: İndirgen kimyasal maddelerin kapilar özellikteki ponza taşına emdirilmesi sonrasında sadece taş ve ürünün muameleye tabi tutulması işlemidir. Ortamda su gibi katalizör bir ortam olmadığından fiziki sürtünme oldukça fazladır. Bu sebeple bu yıkamaya tutulacak ürünlerin çok dayanıklı yapılara sahip olması gereklidir.
Rodeo İşlemi: Denim ürünlere uygulanan bir işlemdir. Basınçlı ince ve özel bir kumun ürüne uygun bir basınçla püskürtülmesi işlemidir. Özellikle denim ürünlere hiçbir işlem uygulanmadan önce rodeo işlemi uygulanmalıdır.
Paylaş 
Diğer Makaleler
